De jij-bak
Een van de vele manieren om een relatie om zeep te helpen is de jij-bak. Het maakt niet uit of je een liefdesrelatie hebt, collega’s of vrienden bent, zodra je de jij-bak gebruikt, doe je afbreuk aan de relatie.
Persoon A doet een bewering ' Jij ….'
Persoon B zegt: ‘Ja, maar jij ‘ en doet een compleet andere bewering ‘…’
Met als doel om de bewering onwaar te laten zijn.
Als je goed kunt jij-bakken dan richt je je op de kenmerken van de persoon zoals; (on)eerlijkheid, persoonlijkheid, gedrag, partijdigheid of schijnheiligheid.
Hillary en Donald zijn daar een goed voorbeeld van als je kijkt naar hun debat. Zij zegt iets over zijn belastingaangifte en hij zegt iets over haar verdwenen e-mails. Zij zijn het hedendaagse voorbeeld van de jij-bak. Alles op de man.
Dit gedrag binnen relaties zorgt voor stilstand, je blijft hangen. Alle oude koeien worden uit de sloot getrokken, alleen maar lelijkheid over een weer. Alsof elke bewering, kritiek is en je deze moet pareren met een persoonlijke aanval.
Jij hebt de vuilnis niet buiten gezet. Ja, maar jij zet de pindakaas nooit op zijn plek.
Jij zou het verslag inleveren. Ja, maar jij komt altijd te laat voor de vergadering.
Waarom doen we dit?
Reflex.
Op het moment dat een bal recht tussen je ogen terecht komt reageren we in een actie-reactie en komt ons brein niet verder dan: ‘Ja, maar jij…’. De jij-bak. Als je aangevallen wordt ga je jezelf verdedigen of je dit nu wilt of niet.
Uit onmacht.
Vaak zijn we verbaal niet tegen elkaar op gewassen. Je drijft anderen tot wanhoop als je vaak gebruik maakt van de jij-bak. Je wordt zelf vaak meegezogen als iemand anders dit altijd doet.
Mee doen.
Het is zo verleidelijk om mee te gaan doen. Het triggert direct een gevoel van, maar dan doe ik dat ook. Als je wilt jij-bakken, dan kan ik dat beter. Het lijkt namelijk allemaal aannemelijk, dat wat ik zeg als ik reageer en de persoonlijke verwijten die jij tegen mij uit. De hele stelling is onjuist maar ergens onderweg zie je dat niet meer.
Strijd.
Het activeert je neiging om gelijk te willen hebben. Je gesprek met de ander wordt een wedstrijd, je gaat door en kunt haast niet stoppen. Het maakt niet uit of je begonnen bent of dat de ander een voorzetje geeft, je blijft schieten.
Consistent
Wij mensen hechten waarde aan consistent gedrag. Als iemand zelf regelmatig veel drinkt, mag die persoon niet tegen een ander zeggen: ‘Jij hebt voor vandaag genoeg gehad’. We willen graag dat je geloofwaardig bent anders gaan we jij-bakken.
Het gaat ten koste van:
Eigen verantwoordelijkheid.
Je schuift alles terug. Voor geen enkele bewering ben je verantwoordelijk. Je zendt gewoon een persoonlijke bewering terug.
Reflectie.
Je komt niet meer tot reflectie. Je leert niet te reflecteren of de hand in eigen boezem te steken. Geen moment neem je de tijd om na te denken welke rol jij speelt in deze relatie. Je ontwikkelt jezelf niet meer, je relatie komt tot impasse. Dit weerhoudt je persoonlijke groei.
Relatie.
Het is gif voor een gezonde relatie. Je blijft in de beschuldigingen en verwijten hangen. Je haalt het slechte in de ander naar boven en je laat het slechte van jezelf naar boven halen door de ander. Je relatie zal stagneren en niet meer groeien.
Hoe stap je hieruit?
Als zender.
Ben jij de persoon die altijd begint met het zenden van de jij bak? Vind je het lastig om je kwetsbaar op te stellen? Kom je woorden te kort en ga je maar slaan met persoonlijke kenmerken. Drie tips die je verder helpen om hiermee te stoppen.
Als je mee zendt.
Ben jij de persoon die je altijd laat verleiden om de ‘Ja, maar jij bak’ te gebruiken. Drie tips om er uit te stappen.
- Geef toe dat je niet consequent was en kom weer terug op de kwestie waar het wel om gaat. Dit vraagt lef. Jij zou het verslag inleveren. Ja, dat klopt: het verslag heb ik niet ingeleverd. Daar kan ik nu niets aan doen. Wat kunnen we wel doen.
- Vraag de persoon om geen jij bak te gebruiken. ‘Als je me iets wilt zeggen, zou ik het fijn vinden als je dit doet zonder dit persoonlijk te maken. Kun je een zin maken waarmee je niet met ‘Jij” begint? Wil je de vuilnis volgende week voor me buiten zetten? I.p.v. Jij hebt de vuilnis niet buiten gezet.
- Stop met in de verdediging te schieten. Haal adem en haal het gesprek weer naar de inhoud en uit de persoonlijke sfeer. Stop de modderstroom en geef zelf het goede voorbeeld.
... of lees één van de onderstaande tips.