Gezonde communicatie.

Aannames, (voor)oordelen en veronderstellingen vertroebelen je communicatie met jezelf en met anderen. Wij Nederlanders staan bekend om onze directe communicatie. Toch hoor ik mensen vaak zeggen: Maar dat durf ik niet te zeggen. Dan gaat het alleen nog om open en eerlijke communicatie. Zoals; Ik vind het niet meer zo leuk om samen met je te zijn omdat we geen plezier meer maken. Of: Zou je wat vaker schone kleding aan willen doen want je ruikt niet lekker.

Maskers.

Je gelooft dat als je maar een masker draagt, een ander je ware aard niet ziet. Dat je daarmee je onzekerheden kunt verbergen. Je bent bang en houdt daarom informatie achter.
Verwar dit niet met naïef zijn. Je bent ervaren genoeg en weet dondersgoed dat er mensen zijn die kwade bedoelingen hebben. Ik bedoel dat wij mensen denken dat we eigenschappen en vaardigheden kunnen verbloemen voor anderen. We vergeten dat anderen het allang gezien hebben en het allang weten.

Volgens Joseph Luft en Harry Ingham  is een gezonde communicatie essentieel om als mens of organisatie goed te kunnen functioneren. Vanuit de groepsdynamica hebben ze het Johari-venster model vorm gegeven.

Open ruimte.

In dit model staat 'open ruimte' voor het deel van je gedrag, houding, gevoelens, kennis en informatie die jij over jezelf weet en die anderen over jou weten en zien. Het is bekend waar je goed in bent en op welke manier je benaderd moet worden. Hier hoort bij de informatie die je met de ander deelt, de openheid, oprechtheid en de mate van vertrouwen die je hebt. De open ruimte kan normaal van formaat zijn maar ook kleiner dan goed voor je is. In een gezonde cultuur met een gezonde communicatie is deze ruimte groot.

Hoe vergroot je je open ruimte?

• Vraag om feedback van anderen. Nodig de ander uit jou te vertellen wat ze zien en voelen als ze bij je zijn.
• Vertel anderen meer wat je bezigt. Wat je denkt, hoe je je voelt en wat je van iets  vindt.
• Toon je kwetsbaarheden.
• Delen is helen. Hoe groot je last ook is, zodra je dit uitspreekt zal je meer rust ervaren.
• Spreek over het proces waarin je zit. Er is een verschil tussen klagen en de inhoud van je verhaal herhalen of met anderen delen in welk proces je zit en wat daarin je worstelingen zijn.

Verborgen gebied.

Onder dit gebied valt alle informatie die je achterhoudt voor de ander. Dat je teveel drinkt omdat je niet gelukkig bent. Dat je je kind een tik geeft uit onmacht. Dat je slecht slaapt omdat je geld-, relatie- of concentratieproblemen hebt. Het kunnen ook kleine zaken zijn zoals het niet delen van wat je van het weekend hebt gedaan of je mening voor je houden.

Hoe verklein je het verborgen gebied?

• Ga in gesprek met de personen die je niet vertrouwt. Stel ze vragen over vertrouwen. Vraag hoe belangrijk vertrouwen voor hen is. Vertel hen waarom je geen vertrouwen voelt. Je onthult iets van jezelf en de ander krijgt feedback. Win-win.
• Deel meer informatie met anderen. Kleine zaken zoals je hobbies, ideeën of gebeurtenissen. Als je erg op jezelf bent krijgen anderen geen hoogte van je en daarmee creëer je onnodige aannames en vooroordelen.

Blind vlek.

Dit zijn de gegevens die we niet zien of weten van onszelf maar voor anderen zichtbaar en duidelijk zijn. Je hebt het zelf niet in de gaten dat je meer vragen gaat stellen als je onzeker bent. Je hebt zelf niet door dat je regelmatig een defensieve houding krijgt als je wordt aangesproken op je project. Je collega of partner herkent dit direct.
Het zijn ook die zaken die voor jou zo gewoon zijn en waarvan je niet wist dat anderen dat bijzonder en prettig vinden. Je volledige behulpzaamheid als iemand je hulp vraagt. Je vrolijkheid als je binnen komt.

Hoe verklein je je blinde vlek?

• Vraag gerust aan iemand die je vertrouwt: Hoe zie je mij? Wat vind je prettig aan mij en wat vind je minder prettig aan mij? De antwoorden op beide vragen zowel positief als negatief verkleinen je blinde vlek.
• Vraag: Als je mij ongevraagd advies zou mogen geven, wat zou dat dan zijn?

Onbekend gebied.

Ons onderbewuste slaat heel veel informatie op in de vorm van allerlei verwerkte zintuigelijke waarnemingen. Uit deze bron van informatie komen ook je plotselinge verrassende reacties. Dat je opeens heel bang of onzeker wordt maar ook dat je heel adequaat reageert in een bepaalde situatie.

Hoe verklein je het onbekende gebied?

• Stel jezelf vragen. Ga op onderzoek uit naar jezelf.
  Waarom geef ik mijn kind een tik? Waarin antwoorden als: Ik ben gestrest of moe, je niet verder gaan helpen.
  Wie wil ik zijn?
  Wil ik een ouder zijn die zijn kind een tik geeft als ik moe ben.
  Wil ik een persoon zijn die alcohol pakt als het even niet gaat zoals ik wil.
  Wil ik weten waarom ik altijd in de verdediging schiet als iemand mij iets vraagt.
• Stop met te zeggen: Zo ben ik nu eenmaal. Ben je tevreden met wat je doet en wie je bent? Prima, zeg dan niets meer and be happy. Ben je ontevreden over wie je bent en wat je doet? Doe er dan wat aan.

Je winst.

Dit is wat gezonde en gelukkige mensen doen. Zij stoppen geen energie in politieke spelletjes, sociaal wenselijk gedrag of zich beter voelen dan een ander. What you see is what you get. Transparant, open en eerlijke communicatie met een gezonde kwetsbare houding.
Je verbetert de samenwerking in je relatie en team. Het onderlinge vertrouwen groeit.

Op welk vlak ga jij je winst halen?
Wat ga jij vanaf vandaag anders doen?