Hoe kan ik functioneel conflicten hanteren?

Doordrukken.

Doordrukken van je doel of wens gaat ten koste van de relatie met de ander. Je bent alleen gericht op je eigen gewin.
Effectief als je in een crisis snel en beslist moet optreden. In geval van nood waarin je resoluut moet handelen.
Ineffectief als je de relatie met de ander wel belangrijk vindt en je toch je zin wilt doorduwen zonder rekening te houden met de ander. Als je gebruik maakt van je sterke machtpositie, een dominante en sturende houding. Op die momenten dat je geen andere mening of zienswijze duldt. Op korte termijn ben je een winnaar, op de lange termijn een verliezer.

Toegeven.

Je vindt alles goed wat de ander wil en je beweegt mee in alle richtingen van de ander. Wat de ander denkt en voelt krijgt voorrang. In de relatie bekommer je je meer om de ander dan om jezelf.
Effectief als je ongelijk hebt of waarin je de relatie belangrijker vindt dan jouw belang.
Ineffectief als je dit doet om aardig gevonden te worden. Als je vindt dat je het niet waard bent om voor jezelf op te komen of niet gewend bent om voor jezelf op te komen. Als je bang bent om het conflict aan te gaan.

Vermijden.

Je gaat de situatie en persoon uit de weg. Je hebt geen belang in de kwestie of je wilt geen belang in de kwestie hebben. Je trekt je letterlijk en figuurlijk terug.
Effectief als je het conflict niet belangrijk vindt. Als je weet dat je toch aan het kortste eind zal  trekken omdat de ander altijd doordrukt - het heeft toch geen zin.
Ineffectief als je conflicten hebt gekoppeld aan gevaar; dan blijf je uit de buurt. Als je in je jeugd hebt ervaren dat voor jezelf opkomen beantwoord werd met klappen is vermijden een noodzaak geworden.

Compromis.

Water bij de wijn is een uitdrukking die je vaak hoort. Dan heb je allebei wat maar eigenlijk is dit niet waar. Je hebt namelijk geen water en geen wijn maar een slap aftreksel van beide.
Effectief als de onderhandeling voor beide partijen een win/win situatie oplevert maar dat gebeurt niet vaak.
Ineffectief omdat de uitkomst van de onderhandeling vaak een flauw aftreksel is van beide belangen. Dan heb je beide niet zoveel. Of als je gelooft dat de ander alleen zijn punten mag verwezenlijken als ook jouw punten gerealiseerd worden. Voor wat hoort wat.

Samenwerken.

Je tracht met elkaar de onderlinge verschillen en belangen op tafel te krijgen en gezamenlijk tot een oplossing te komen. Dit vraagt wederzijds respect en open communicatie. Je weet allebei dat het niet nodig is om je zin te krijgen als je allebei maar gehoord wordt en de beste oplossing voor het grotere geheel gekozen wordt.
Effectief als je de kwestie kunt ontstijgen. Als je snel kunt schakelen om de juiste vragen te stellen en te kunnen luisteren. Je snapt dat er altijd een derde alternatief is, je kunt het gezamenlijke belang vinden en van daaruit een oplossing vinden.
Ineffectief als jij of de ander het conflict niet kan of wil oplossen. Als één van beide geen respect voor de ander kan opbrengen. Als jij of de ander in jouw (zijn) gelijk blijft hangen en niet in relatie kan of wilt zijn. Of op die momenten dat je te emotioneel bent door de kwestie is het lastig om de situatie te kunnen overstijgen. Je moet je kunnen verplaatsen in de ander, de juiste vragen stellen en goed kunnen luisteren.

Tips om je samenwerkingsgedrag te vergroten tijdens een conflict.

• Herkennen.
  Ten eerste dien je op te merken dat je een intern conflict hebt. Herken jij je eigen ongenoegen? Ben je je bewust dat je vindt dat de vergadering te lang duurt of dat er geen knopen worden doorgehakt? Kun je voelen dat er niet naar je geluisterd wordt?
• Behoefte.
  Ten tweede dien je bij jezelf te kunnen voelen welke behoefte je op dat moment hebt. Welke behoefte heb je die niet vervuld wordt als de vergadering te lang duurt? Mogelijk wil je op tijd komen voor de vervolgafspraak die je hebt, mogelijk wil je aan het werk of houd je niet van onnodig geklets.
• Verzoek.
  Ten derde dien je je behoefte uit te spreken en op een duidelijke manier de ander te vragen je behoefte te vervullen. Ik heb de behoefte om deze vergadering op tijd af te ronden, kunnen we tot een besluit komen? Of: ik heb de behoefte aan een kort overleg kunnen we naar het volgende agendapunt?
  Let op: je verzoek kan geaccepteerd worden dan is het klaar. Je verzoek kan ook afgewezen worden, dan dien je samen tot een andere oplossing te komen.

Tips om uit een conflict te komen.

• Durf je je kwetsbaar op te stellen?
  Ben je bereid om jezelf te laten zien? Durf je jezelf bloot te stellen aan het gevaar van afwijzing? Heb je het lef om het risico te nemen en eerlijk te zijn. Eerlijk te zijn over wat er werkelijk aan de hand is, over wat je denkt, voelt en wilt. Kun je zeggen:’ Ik weet niet hoe maar ik wil er graag uitkomen’. ‘Ik weet nog niet hoe maar ik ga mijn behoefte delen’.
• Erkennen dat je vast zit.
  Hoe ben je in deze situatie terecht gekomen? Wat is er gebeurd?
  Meestal zijn het kleine zaken die opeens heel groot worden. Is het waar dat het maar kleine zaken zijn? Waarschijnlijk gaat het over jouw waarden en normen. Zaken die voor jou heel belangrijk zijn en waarschijnlijk voor de ander minder.
  Ben je in staat te zien dat je vast zit. Dat je gelijk wilt en geluk maar dat dat niet lukt. Dit is niet erg als het om de medewerker van de mediamarkt gaat. Je kunt altijd naar een andere winkel. Maar lastig als het om je collega gaat waar je regelmatig mee te maken hebt of een familielid waar je ondanks het conflict toch om geeft.
• Vind je behoefte.
  Hoe doe je dat, je behoefte vinden. Het stellen van deze vragen is voldoende.
  -    Welke behoefte heb ik?
  -    Wat kan de ander doen om mijn behoefte te vervullen?
  -    Wat is mijn verzoek aan de ander?
  Voorbeelden van behoefte zijn:
  Openheid, acceptatie, vrijheid, spelen, ontladen, geruststelling, vrede, gehoord en gezien worden, duidelijkheid, ondersteuning, respect, aandacht, ergens bij te horen, inspiratie, efficiëntie, leren, erkenning, orde, authenticiteit, verbinding, vertrouwen, gelijkwaardigheid, waardering, autonomie, privacy en creativiteit.
• Het derde alternatief.
  Voor het derde alternatief luister je naar elkaars verzoek en ga je opzoek naar een ander alternatief waarin je je beide kunt vinden.
  De weg naar een 3e alternatief bevat vier voorwaarden voor succes.
  • Ik zie mezelf: besef wat je eigen motieven, vooroordelen en zwakke punten zijn
  • Ik zie en accepteer jou: als mens en niet als een stereotype
  • Ik zoek je op: er is empathisch begrip, wat gaat er in je om? Ik stel vragen en luister naar je.
  • Ik creëer synergie met jou: we erkennen dat er meer is dan onze twee alternatieven, we vinden samen het derde alternatief. Een alternatief waarin we ons allebei kunnen vinden.

Op die momenten dat het je lukt om uit het conflict te komen of blijven ontstaat er diepgang, begrip en rust. Kun jij de boodschap van jezelf en de ander achter het conflict vinden? Dan ontdek je iets waardevols.