Waarom vinden wij mensen agressief gedrag lastig?

Het reptielenbrein.
Op het moment dat je agressief bent, zal je reptielenbrein geactiveerd zijn. Het hele systeem van vechten, vluchten of bevriezen staat aan. Je oerdrift wil niets anders dan overleven of beschermen. Je laat je tanden zien of je vecht om te verdedigen wat van jou is. Deze oerdrift gaat gepaard met oer-energie gecombineerd met de aanmaak van de hormonen testosteron en adrenaline. De houding en kracht die je uitstraalt is heel explosief.

Het limbische systeem.
Als je met agressie te maken hebt wordt het limbische systeem geactiveerd. Hierin vindt een samenwerking plaats tussen de amygdala, de thalamus en de hippocampus. De amygdala krijgt van zowel de thalamus als van de hippocampus zijn informatie van de onveilige situatie. De thalamus doet dit heel snel als een reflex maar deze informatie is niet altijd volledig. De hippocampus is trager maar deze informatie is zuiverder en reëler.

Net als bij deze foto: je brein (thalamus) signaleert iets en reageert en pas als je beter kijkt zie je (je hippocampus) dat het net anders is.

Op het moment dat je agressief benaderd wordt en de amygdala geactiveerd is, krimp je reflexmatig in elkaar, je pupillen worden groot, je hart gaat sneller kloppen en je bevriest. Hier heb je geen invloed op. Hoe lang de periode van bevriezen is, is per persoon verschillend. Bij sommige mensen is deze periode heel kort, in een seconde herpakken ze zich, maar het kan ook gebeuren dat je in deze staat blijft.

Je limbisch systeem weet met welke vorm van agressie je te maken hebt. Heb je te maken met iemand die gefrustreerd is en ontlaadt of met iemand die je stuk wil maken of met iemand die alcohol of drugs gebruik heeft? Instinctief weet je of het persoonlijk of niet persoonlijk is.
Omdat er zoveel verschillende situaties zijn en een groot deel van je reactie onbewust verloopt is het mogelijk dat je verschillende manier van reageren hebt. Het is niet zo gek dat je achteraf verbaasd, trots of teleurgesteld kunt zijn in je eigen reactie.

Veroordeel jezelf en anderen niet. Juist dit mechanisme maakt ons menselijk.

Jouw persoonlijke manier van omgaan met agressie ontstaat in je leven door de ervaringen die je hebt opgedaan en de opvoeding die je hebt genoten. Je neuroplastische brein heeft in de loop van de jaren een voorkeur gevormd voor vechten, vluchten, bevriezen of een combinatie van deze vormen.

Als je in je jeugd nooit boos of agressief mocht zijn - je ouders schoven alles onder de mantel der liefde, of zoals ik altijd tegen mijn jongens heb gezegd: ‘Je bent taalvaardig, daar heb je geen vuisten voor nodig. Je kunt zeggen dat je boos bent maar je hoeft niet te slaan.’ – dan heb je mogelijk meer moeite met het omgaan van agressief gedrag.

Als je in je jeugd veel boos bent geweest en veel gevochten hebt, je ouders scholden en sloegen, als de situatie in je jeugd regelmatig onveilig was, dan zal je lichamelijk reactie en reflex of verlammend of juist terugvechtend zijn.

dr E. Nederhof heeft de afgelopen jaren een longitudinaal onderzoek (het volgen van een groep kinderen, pubers of volwassen gedurende een aantal jaren) gedaan naar de ontwikkeling van jonge kinderen tot aan hun puberteit.
Nu blijkt dat als deze kinderen in hun jeugd te beschermd zijn grootgebracht of te veel agressie hebben ervaren, ze minder goed zijn opgewassen tegen agressieve en stresssituaties.
Als je in je jeugd een paar heftige ervaringen te verwerken kreeg en je ook de kans kreeg om hiervan te herstellen, had je een gezondere vorm ontwikkeld om met agressie en stress om te gaan. Je kunt dan beter inschatten met welke vorm van agressie je te maken hebt en of het persoonlijk is of niet.

Je hebt geen invloed op je jeugd, dat is geweest, maar hoe meer je je eigen reactie begrijpt, hoe milder je naar jezelf kunt zijn, hoe makkelijker het is om te kiezen wat je nog mag leren.

Hoe ben jij groot gebracht in relatie tot agressie?